Temat rozliczania podatkowego działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce i za granicą ciągle jeszcze rodzi wiele pytań wśród podatników. Najprościej można to wyjaśnić odpowiadając na pytanie jaki obowiązek podatkowy mamy w Polsce? Ograniczony czy nieograniczony? Zakres obowiązku podatkowego uregulowany jest w updof (art. 3 ust. 1 i 2a) Jeśli osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w Polsce, podlega w naszym kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, że opodatkowaniu w Polsce podlega w takim przypadku całość jej dochodu (przychodu), bez względu na to skąd pochodzą jej przychody. Natomiast jeśli nie ma miejsca zamieszkania w Polsce, podlega jedynie ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W takiej sytuacji opodatkowaniu w Polsce podlega tylko dochód (przychód) osiągnięty na terytorium Polski.
Miejsce zamieszkania, a więc rezydencja podatkowa to kluczowy aspekt z perspektywy rozliczeń podatkowych, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Przepisy wskazują, jakie przesłanki muszą zostać spełnione, aby posiadać w naszym kraju tzw. Rezydencję podatkową:
1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Przepis ten określa dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Zmiana rezydencji podatkowej wiąże się z koniecznością udowodnienia przebywania poza Polską co najmniej przez pół roku kalendarzowego oraz istnienia ośrodka interesów życiowych w innym kraju. Przy czym ustawodawca nie wymaga od podatnika dysponowania certyfikatem rezydencji w celu ustalenia obowiązku podatkowego.
Osoba fizyczna mająca wcześniej miejsce zamieszkania w Polsce, po zmianie miejsca zamieszkania przestała podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, począwszy od dnia zajścia tej zmiany. Od tego momentu podlega ona w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Oznacza to, że w Polsce zobowiązana jest płacić podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce. Są to m. in dochody (przychody) z działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Polski zagraniczny zakład. Oznacza to, że dochody (przychody) osiągane z działalności gospodarczej wykonywanej w Polsce przez nierezydenta są opodatkowane w Polsce.
Sylwia Śramkiewicz